ေရးသားသူ- ဘာေတးလင့္တနာ
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းကုိ ပြင့္လင္းေစရန္အတြက္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာပင္ သ႐ုပ္မွန္မ်ားက ေပၚထြက္လို႔လာေနပါၿပီ။ တ႐ုတ္ႏွင့္ နီးကပ္လွေသာ ဆက္ဆံေရးမွ ဖယ္ခြာ၍ အေနာက္ကိုလွမ္းေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏လုပ္ရပ္က အာရွအခင္းအက်င္းကို ေျပာင္းလဲလိုက္ေၾကာင္း ျပသလိုက္သျဖင့္ ၀ါရွင္တန္ႏွင့္ ေဘဂ်င္းတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြားပဋိပကၡ စတင္လာေတာ့သည္။
ထုိအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အႏၲရာယ္ႀကီးသည့္ အင္အားႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံတို႔၏ အားၿပိဳင္မႈအၾကား ေရာက္ေနသည့္အျဖစ္ကို ေတြ႕ရႏိုင္သည္။ ဤအေျခအေနေအာက္တြင္ အစဥ္အဆက္ အာဏာႀကီးခဲ့သည့္ ျမန္မာစစ္တပ္က ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္း ၄င္းတို႔၏ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈအခန္းက႑ကို အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ထိန္းသိမ္းထားဦးမည္ဟု ယူဆရသည္။
၀ါရွင္တန္သတင္းရပ္ကြက္၏ အဆုိအရ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားအစိုးရအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ၄င္းတို႔၏ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒတြင္ ထိပ္တန္းဦးစားေပးေနရာ၌ ထားရွိသည္ဟုဆိုသည္။ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ အျခားဖလွယ္ေရးအစီအစဥ္မ်ားကို အားေပးေနၿပီး ဧၿပီ ၂၅ ရက္တြင္ အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေရးရာ ယာယီလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂ်ဳိးဆက္ဖ္ယြန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အားေပးသည့္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏွင့္စစ္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ နည္းလမ္းမ်ားကိုပင္ စဥ္းစားေနေၾကာင္း ကြန္ကရက္ကုိ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
အေမရိကန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းႏိုင္မႈအေျခအေနကိုလည္း အလ်င္အျမန္ ျမႇင့္တင္ေနေလသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုးသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတစ္ခြင္လံုးတြင္ရွိသည့္ သံတမန္မစ္ရွင္အားလံုးထက္ ေထာက္လွမ္းေရးလုပ္ငန္း ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေနသည္ဟု ယူဆရသည္။
ေဘဂ်င္းက ဤအေျခအေနကို မႏွစ္သက္လွတာကေတာ့ အဆန္းမဟုတ္ပါ။ ေနျပည္ေတာ္အစိုးရကို ႏိုင္ငံေရးဖိအားေပး႐ံုသာမကေတာ့ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေနာက္အုပ္စု၏လႊမ္းမိုးမႈကို ရပ္တန္႔ရန္အတြက္ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းေျခလွမ္းအခ်ဳိ႕ကို တ႐ုတ္အစိုးရက စတင္လာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က တ႐ုတ္လက္နက္ကုန္သည္မ်ားက တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ လႈပ္ရွားေနသည့္ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးတပ္(UWSA)ကို လက္နက္ပံ့ပိုးရာတြင္ သာမန္႐ုိင္ဖယ္ေသနတ္၊ စက္ေသနတ္၊ ဒံုးက်ည္ႏွင့္ HN-5 အတြဲမွ လူကသယ္ယူႏုိင္သည့္ ေ၀ဟင္ပစ္လက္နက္၊ (သို႔မဟုတ္) MA-NPADS အဆင့္မဟုတ္ေတာ့ဘဲ PTL-02 6x6 wheeled "Tankdestroyers" ေခၚ တင့္ကားဖ်က္လက္နက္ အပါအ၀င္ အျခား တ႐ုတ္လုပ္ လက္နက္တပ္ဆင္ထားေသာ 4x4 ZFB-05s စစ္ပြဲသံုးယာဥ္မ်ားကို ေပးပို႔ခဲ့သည္။ Jane's Defence အပတ္စဥ္က ဧၿပီ ၂၉ ရက္ထုတ္ဂ်ာနယ္၌ ေဖာ္ျပထားသည့္ သတင္းတြင္ တ႐ုတ္က UWSA ကို TY-90 အမ်ိဳးအစား ေ၀ဟင္အခ်င္းခ်င္းပစ္ႏိုင္သည့္ ဒံုးက်ည္ (TY-90 airto air missiles) မ်ား တပ္ဆင္ထားေသာ 17 medium-transport ရဟတ္ယာဥ္အမ်ားအျပား ေပးပို႔ခဲ့ေၾကာင္း ပါရွိလာသည္။
ဤျဖစ္စဥ္အားလံုးသည္ ၀ါရွင္တန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္အၾကား ဆက္ဆံေရး သိသိသာသာ ေႏြးေထြးလာခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အနည္းငယ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အပယ္ခံျဖစ္ခဲ့သည္။ ၄င္း၏ ဆုိးရြားလွေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားက စီးပြားေရးႏွင့္ သံတမန္ေရး ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ အၾကဥ္ခံခဲ့ရသည္။ ထုိစဥ္က ျမန္မာ၏ တစ္ဦးတည္းေသာ နီးနီးကပ္ကပ္ မဟာမိတ္မွာ တ႐ုတ္သာရွိခဲ့သည္။ ေဘဂ်င္းအေပၚ မွီခိုမႈမ်ားလြန္းသျဖင့္ ျမန္မာကို ေဘဂ်င္း၏လက္ေ၀ခံ ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္ ေဖာ္ျပတတ္ၾကသည္။
ထိုအရာအားလံုးသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သမၼတသစ္ ဦးသိန္းစိန္ တက္လာၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္သည့္လုပ္ရပ္မ်ားျဖင့္ အေျပာင္းအလဲမ်ားလုပ္ၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံကို လက္ကမ္းခဲ့သည္။ သတင္းဆင္ဆာကို ေလွ်ာ့ပါးေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးအတိုက္အခံမ်ားကို စည္းေ၀းခြင့္မ်ားေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားကုိ ယခင္ကကဲ့သို႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္ရဲမ်ားေစာင့္ၾကည့္မႈ (သို႔မဟုတ္) ပိတ္ပင္တားဆီးမႈမ်ားမရွိဘဲ ျပည္တြင္းမွ သတင္းေပးပို႔ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
အေနာက္ကလည္း အလားတူတုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၁ ဒီဇင္ဘာလတြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့သည္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ၀ါရွင္တန္မွ ဤအဆင့္ရွိ အစိုးရအရာရွိတစ္ဦး လာေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာတြင္ အုိဘားမားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုး လာေရာက္လည္ပတ္သည့္ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္လာခဲ့သည္။ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၂ ရက္တြင္ ဥေရာပယူနီယံက လက္နက္မွလြဲ၍ က်န္စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ဖယ္ရွားခဲ့သည္။ ဥေရာပ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ အျခားဥေရာပမွ အေက်ာ္အေမာ္မ်ား ျမန္မာျပည္ကို စုၿပံဳေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကသည္။
ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတြင္ အေမရိကန္ကလည္း အလားတူလုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ရန္ရွိေသာ္လည္း ဥေရာပႏွင့္မတူသည့္အခ်က္မွာ အေမရိကန္၏ ခ်ဥ္းကပ္မႈတြင္ စစ္ေရးအေၾကာင္းအခ်က္မ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ပထမေျခလွမ္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ယခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ ထုိင္းႏိုင္ငံ၌ျပဳလုပ္ေသာ Cobra Gold စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ၌ ျမန္မာစစ္တပ္ကို အေမရိကန္က ပထမဆံုးအႀကိမ္ ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။
အိုဘားမား၏ အာရွဆံုလည္ဟုေခၚေသာ ဗ်ဴဟာအရ ၀ါရွင္တန္သည္ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံ စသည့္ မဟာမိတ္မ်ားကို ထပ္မံအတည္ျပဳခဲ့သည္။ ရန္သူေဟာင္း ဗီယက္နမ္ကိုလည္း ဆက္ဆံေရးတုိးျမႇင့္ခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ အာရွတြင္း အေမရိကန္၏ ၾသဇာျဖန္႔ၾကက္မႈတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ခုတည္းကသာ တ႐ုတ္အေပၚ ႐ိုက္ခတ္မႈရွိခဲ့သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီေရး ပံ့ပိုးကူညီရန္ အေမရိကန္က အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာဆိုေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္မ်ား လုပ္ေနသည္ ဆိုေသာ္လည္း မည္သူမွ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္မေျပာသည့္အခ်က္မွာ တ႐ုတ္၏ အင္အားႀကီးထြားလာမႈႏွင့္ လႊမ္းမုိးမႈအေၾကာင္း ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား စိတ္သေဘာခ်င္း တိုက္ဆိုင္ၾကပံုရသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ခန္႔က စာေရးသူထံ ျမန္မာစစ္တပ္တြင္းက ေပါက္ၾကားလာေသာ မွတ္တမ္းမ်ားအရ အမ်ဳိးသားေရးျပႆနာမ်ားႏွင့္ အေရးေပၚေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားပါရွိရာ တ႐ုတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို စီးပြားေရးအရ လႊမ္းမိုးရယူေနၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရလည္း စတင္၍ ခ်ဳပ္ကိုင္လာေနသည့္အေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရးဆံုး႐ံႈးသြားႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာအေနႏွင့္ အေနာက္ကို ကမ္းလွမ္းဖို႔ လိုလာေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ား၌ပါရွိသည္။
တ႐ုတ္ႏွင့္ နီးကပ္လွေသာ ျမန္မာ့ဆက္ဆံေရးကို မႏွစ္သက္လွသျဖင့္ ၀ါရွင္တန္အတြက္ကေတာ့ ဤသတင္းက နား၀င္ခ်ဳိလွေသာ္လည္း တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္က ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ေနသည့္အျဖစ္ေၾကာင့္ ျမန္မာကို လက္မခံႏိုင္ခဲ့ေပ။
၀ါရွင္တန္သတင္းအရ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ အိုဘားမားအစိုးရအဖြဲ႕က အေျခခံမူ၀ါဒေျပာင္းလဲရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ သံတမန္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ စိတ္၀င္တစား ဆက္သြယ္လာၾကၿပီး တ႐ုတ္စက္ကြင္းက ဆြဲထုတ္ႏိုင္ေရး ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္လာခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားကိုလည္း အေနာက္အာရွႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ စစ္ေရးမဟာမိတ္မရွိေအာင္ စီမံခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ မဟာမိတ္ ျပတ္ေတာက္သြားေစျခင္းက ေရတုိတြင္ အဓိကအေၾကာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေရရွည္တြင္မူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၾသဇာတက္လာမႈက အဓိကအေၾကာင္းရပ္ျဖစ္ႏုိင္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျပာင္းအလဲတစ္ခုခုရွိမွသာ ၀ါရွင္တန္က မူ၀ါဒေျပာင္းလဲႏိုင္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေပၚေပၚထင္ထင္ မ႐ိုးသားေသာ ၂၀၁၀ ျပည့္ ေရြးေကာက္ပဲြအၿပီး အရပ္သားတစ္၀က္ အစိုးရတက္လာခ်ိန္တြင္ အေၾကာင္းျပစရာတစ္ခုရခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ အဓိကအတားအဆီးႀကီးတစ္ခုက က်န္ရွိေနပါေသးသည္။ ဒီမိုကေရစီျပယုဂ္ျဖစ္သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ရက္ပုိင္းအတြင္း သူ႔ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ လႊတ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအေရး ေျဖရွင္းရန္ စတင္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ လုပ္ႀကံမခံရမီႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးမရမီ တစ္ႏွစ္တြင္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားရခဲ့သည့္ ပင္လံုကိုရည္ၫႊန္းၿပီး သူက ဒုတိယပင္လံုဟုေခၚဆိုသည္။ ဤလုပ္ရပ္အတြက္ အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ ဘေလာ့ကာမ်ားက သစၥာေဖာက္ဟု ေခၚဆုိတိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္လံုးကၽြတ္ေအာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ယွဥ္ၿပိဳင္သည့္ေနရာ ၄၄ ေနရာအနက္ ၄၃ ေနရာကို ရရွိခဲ့သည္။သူ႔မိန္႔ခြန္းကို နားေထာင္ရန္ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာ ျပည္သူမ်ားက စုေ၀းခဲ့ၾကသည္။ သူ႔မိန္႔ခြန္းကို ေသာင္းေသာင္းျဖျဖအားေပးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ထုိ႔ေနာက္တြင္မူ သူ႔ကိုႏွစ္ရွည္လမ်ား ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားခဲ့ေသာ ဆိုးရြားလွသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားအတြက္ တာ၀န္ရွိသည္ဟု သူကိုယ္တိုင္ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေျပာဆိုခဲ့ေသာစစ္တပ္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စတင္ခ်ီးက်ဴးလာသည္ကို ေတြ႕ရျပန္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ဘီဘီစီႏွင့္ ေမးျမန္းခန္းတြင္ စစ္တပ္ကို သူ႔ဖခင္တပ္ဟု အၿမဲမွတ္ယူၿပီး ႏွစ္သက္သေဘာက်ေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ ေျပာဆိုမႈအတြက္ လူအမ်ားက မႏွစ္သက္ၾကေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုခ့ဲသည္။
ယခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ တပ္မေတာ္ေန႔တြင္ ယူနီေဖာင္း၀တ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားၾကား၌ တစ္ဦးတည္းေသာအမ်ဳိးသမီးအျဖစ္ ေရွ႕ဆံုးတန္းမွေနၿပီး တပ္မေတာ္၏
ေနာက္ဆံုးေပၚ စစ္ေရးျပအခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့ျပန္သည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ စစ္တပ္ႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူၿပီးျဖစ္သည္မွာ ထင္ရွားလာေနသည္။ အေမရိကန္ကဲ့သို႔ေသာ ျပင္ပစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အလြမ္းသင့္ေအာင္ေပါင္းရန္ ဖိအားရွိလာဟန္တူသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္အၾကား ႏိုင္ငံေရးအရ ႏွစ္ျခမ္းကြဲေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ မလိုလားပါ။ ဤကိစၥကို အင္န္အယ္လ္ဒီအဖြဲ႕၀င္မ်ားကလည္း တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ၀န္ခံခဲ့ၾကသည္။
၂၀၁၁ခု၊ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ေနျပည္ေတာ္ရွိ သမၼတအိမ္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကသည္။ ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ စစ္တပ္ႏွင့္အစိုးရကို ေ၀ဖန္မႈမ်ားမျပဳလုပ္ေတာ့ပါ။ ထုိနည္းတူ တိုင္းရင္းသားတိုက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း မည္မည္ရရေျပာဆိုျခင္း မရွိေတာ့ပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကိစၥဟု ယူဆၿပီး စစ္တပ္၏တာ၀န္ဟုသာ သတ္မွတ္ထားလိုက္သည္။
၂၀၁၁ စက္တင္ဘာလတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တ႐ုတ္အေထာက္အပံ့ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္မည့္ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလီယံတန္ ျမစ္ဆံုဆည္ကို ရပ္တန္႔ရန္ အစိုးရ၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ထြက္ေပၚလာသည္။ ေအာက္ေျခလူထုအထိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္လာၾကေသာ ဤလႈပ္ရွားမႈတြင္ ရန္ကုန္ အေမရိကန္သံ႐ံုးက အကူအညီေပးထားေသာသူမ်ားလည္း ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု ၀ီကီလိခ္ကေဖာ္ျပသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စီးပြားေရးႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာအရ အေရးပါလွသည္။ ျမစ္ဆံုအျပင္ တ႐ုတ္၏ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားမွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္၊ ေၾကးနီႏွင့္ အျခားရွားပါးေသာ သတၱဳမ်ားတူးေဖာ္ေရးတို႔ျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ေရေၾကာင္း ကုန္သြယ္ရာ လမ္းေၾကာင္းေပါက္သည့္ ၾကားခံျပည္လည္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွ မလကၠာေရလက္ၾကားကို ေရွာင္လႊဲၿပီး စြမ္းအင္တင္သြင္းႏိုင္မည့္ ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕လိုင္းကိုလည္း ေဖာက္လုပ္ရန္ စီစဥ္ေနသည္။ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာကို အေမရိကန္လက္ထဲ ထည့္မေပးႏိုင္ပါ။ အက်ဳိးရလဒ္အေနႏွင့္ တ႐ုတ္က ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ သံတမန္ေရးရာ ကစားေတာ့သည္။ UWSA ကို ပံ့ပိုးေနသည့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႕ေကအိုင္ေအႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။ ဇန္န၀ါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဖုယင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္ၿပီး ဦးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုသည္။ တ႐ုတ္ကစီစဥ္ေပးေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို တ႐ုတ္နယ္စပ္ၿမိဳ႕ ေရႊလီတြင္ က်င္းပေပးခဲ့သည္။ ကခ်င္ႏွင့္ ျမန္မာႏွစ္ဖက္စလံုးကို ၾကား၀င္ေစ့စပ္ေပးမည့္အေၾကာင္း စကားပါးသည္။
ျမန္မာအစုိးရကို ေဆာက္လုပ္ေရးႏွင့္ အျခားဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေဒၚလာ ၅၂၇ သန္း ေခ်းငွားမည့္အေၾကာင္းႏွင့္ ကခ်င္ႏွင့္ျဖစ္ပြားသည့္ စစ္ပြဲမ်ားကို ေျဖရွင္းေပးမည္ဟု ေရမႈတ္ကမ္းေပးေနခ်ိန္တြင္ UWSAကို ေထာက္ပံ့ေပးမည့္ အစီအစဥ္က တ႐ုတ္၏ႀကီးမားေသာ မီးစတစ္ခုျဖစ္ေနသည္။
UWSA က အမွန္တကယ္ အစိုးရကို စစ္ဆင္ႏႊဲရန္ တ႐ုတ္တို႔က လိုလားလိမ့္မည္မဟုတ္ဟု ေလ့လာသူအခ်ဳိ႕က ယူဆခဲ့ၾကသည္။ MAN-PADS လက္နက္တပ္ဆင္ထားေသာ စစ္သံုးယာဥ္ႏွင့္ ဒံုးက်ည္တပ္ဆင္ထားေသာ ရဟတ္ယာဥ္ေထာက္ပံ့မႈတို႔ကလည္း ျမန္မာအစိုးရက “၀”တပ္ကို တိုက္ခိုက္မႈမရွိေစရန္
ရည္ရြယ္သည္ဟူ၍ ယူဆၾကသည္။ ဤလုပ္ရပ္က တ႐ုတ္သည္ အေမရိကန္ကဲ့သို႔မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာႏွင့္ ကပ္လ်က္ရွိေနေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္၍ေနေၾကာင္း၊ ေနျပည္ေတာ္က အေမရိကန္ဆီကို ပို၍နီးကပ္သြားမည္ဆိုလွ်င္ ဤသို႔ပါ၀င္ရန္ရွိေၾကာင္း တ႐ုတ္တို႔က သတိေပးလိုက္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ သတင္းရပ္ကြက္က အုိဘားမား၏ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ရက္တာ ခရီးစဥ္ျဖစ္ေသာ ႏို၀င္ဘာလ ၁၉ ရက္ခရီးစဥ္တြင္ တ႐ုတ္တို႔က နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး လံုၿခံဳေရးအင္အား တုိးျမႇင့္ခ်ထားသည္ဟုဆုိသည္။ ဤလုပ္ရပ္သည္ လံုၿခံဳေရးအရ လိုအပ္ျခင္းမရွိပါ။ သို႔ေသာ္ သတင္းရပ္ကြက္တစ္ခုက ေျပာသကဲ့သို႔ဆိုရလွ်င္ အေမရိကန္က အေ၀းမွာရွိေနခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္က အနားတြင္ကပ္လ်က္ရွိေနေၾကာင္း လွမ္းသတိေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ႏုိင္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနအထားသည္ ၄င္း၏အေနာက္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ အနီးရွိအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ အက်ဳိးစီးပြားႏွစ္ခုအၾကား ေျမစာပင္လိုျဖစ္လာခဲ့သည္။
Jane's ေလ့လာေဖာ္ျပခ်က္အရ ရဟတ္ယာဥ္ရရွိခဲ့ၿပီး တပ္တြင္းေနာက္ဆံုးအဆင့္ သိသိသာသာ တိုးျမႇင့္ျဖည့္တင္းထားေသာ UWSA သည္ အာရွမဆုိထားႏွင့္ ကမၻာတစ္၀န္းမွာပင္လွ်င္ အင္အားအႀကီးဆံုးႏွင့္ အေကာင္းဆံုးလက္နက္ တပ္ဆင္ထားသည့္ သူပုန္တပ္ျဖစ္လာသည္ဟု ဆိုသည္။
တ႐ုတ္က ေနာက္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ကုိ မည္သို႔လွမ္းမည္နည္း။ အေမရိကန္ကလည္း ထုိအခ်က္ကို တုံ႔ျပန္ရန္ ျပင္ဆင္ေသာအားျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရကို စစ္တပ္အၾကား ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္မႈ အပါအ၀င္ ၄င္း၏အကူအညီကို တိုးျမႇင့္မလား၊ ေစာင့္ၾကည့္ရန္သာ လိုပါေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ ေျခလွမ္းပင္ျဖစ္ေစကာမူ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အင္အားႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံ အားၿပိဳင္မႈအၾကား ဆြဲသြင္းခံလိုက္ရၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးက အားၿပိဳင္လႊမ္းမိုးေနေသာေၾကာင့္ အေျခအေနကို ကိုင္တြယ္ႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူသည္ကေတာ့ အေသအခ်ာပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။
(ဤေဆာင္းပါးရွင္ ျမန္မာအေရးကၽြမ္းက်င္သူ ဘာေတးလင့္တနာသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ပတ္သက္၍ စာအုပ္မ်ားစြာ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ရာ Burma in Revolt: Opium and Insurgency, Land of Jade: A Journey from India through northern Burma to China, The Kachin: Lords of Burma's Northern Frontier, စသည့္ စာအုပ္မ်ားကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဘာေတးသည္ Asia Pacific Media ၏ ပင္တိုင္ေဆာင္းပါးရွင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။ Asia Time တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပၿပီးျဖစ္ေသာ ယခုေဆာင္းပါးမူရင္းအား ေဆာင္းပါးရွင္ထံမွ 7Day Daily က ခြင့္ျပဳခ်က္ရယူကာ ခင္ေမေဇာ္က ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။)
Photo- AFP
7Day News Journal